OSD: Otomotivde ihracat ithalatı 17 milyar dolar geçti

Yazar Haber Merkezi Son güncelleme 13 Ocak 2020

Otomotivde 2019 yılı rakamları belli oldu. Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) verilerine göre Türkiye otomotiv sektörü 2019 yılında iç pazar, üretim ve ihracat ayaklarının tümünde küçüldü. İç pazara bakıldığında 2018 yılında başlayan düşüşün devam ettiği bir yıl geride kaldı. Üretimde de aynı trend söz konusu. İhracat ise hemen hemen 2018 ile başabaş gitti. İhracat adet bazında yüzde 5 düşüş, dolar bazında yüzde 3,1 düşüş olurken, avro bazında aynı kaldı. 2019 otomotiv satışları 500 bin adetin altına indi.

Türkiye otomotiv sektörü 2019 rakamları, Kaynak: OSD

OSD Başkanı Haydar Yenigün geçtiğimiz cuma bir basın toplantısı düzenledi. Katıldığımız toplantıda üretim rakamlarını açıklayan Yenigün, soruları da cevapladı.

Açıklamada 2019 yılında otomotivde ithalat ve ihracat arasındaki farkın 17 milyar dolar civarında olduğu dikkat çekti. 2018 yılında da 13 milyar dolar civarında fazla veren otomotiv sektörü, daha önceki yıllarda da cari açık açısından olumlu görünüme katkı sağlıyordu.

Otomobil ithalatının yıllara göre payı. Kaynak: OSD

2019 yılının her türlü teşviğe rağmen 500 bin adetin altında kaldığına değinen OSD Başkanı Haydar Yenigün, 2020 yılı pazar tahminlerinin ise 580 bin adetlik iç pazar, 1 milyon 250 bin adetlik üretimi gösterdiğini dile getirdi.

AB regülasyonları, yıkıcı teknolojiler ve Brexit tehlikesinin Türkiye otomotiv sektörünün önündeki engeler olarak sıralandığını söyleyen Yenigün, “İç pazar mutlaka kuvvetli olmalı. 2 milyon adetin üzerinde bir kapasiteye sahibiz. Burada kapasite kullanım oranımız düşüyor. Vergiler yeniden düzenlenmeli, devletin gelir beklentisi de dikkate alınarak, yeni bir yol bulunmalı” şeklinde konuştu.

Aralık ayında ne oldu?

Yenigün ile aralık ayında yaşanan müşterilerin araç bulamamasına yol açan gelişmeleri de konuştuk.

Aralık ayında ne oldu sorumuza cevabında OSD Başkanı Yenigün şunları söyledi: “Aralık ayının çok iyi geçtiğine dair yanlış bir algı var. ‘Çok araç sattınız işler düzeldi’ diye bir durum yok. Zira bir firmanın en son isteyeceği şey; pazarda talep varken, satacak araçsız kalmasıdır. Çünkü kimse plan yapamadı. Sonuç olarak yüzde 23 daralan bir pazar ile yılı tamamladık.

Tabii geçen sene çok önemli teşvikler verildi. En canlısı ÖTV-KDV indirimiydi. Hurda araç teşviki ciddi bir katkıydı. Yılın sonuna doğru faiz indirimleri de gerçekleşti. Ancak her şeye rağmen küçülen bir pazarı geride bıraktık. Hafif ticari, ağır ticari ve traktörde ise durum çok daha ciddi. Türkiye otomotiv ihracatı 2018 ile karşılaştırıldığında yüzde 5 azaldı.”

2019 yılında Türkiye otomotiv ihracatı adet olarak yüzde 5 azaldı.

“Pazarı 5 yılda 1.5 milyona çıkaracak modeli açıklayacak”

Türkiyea otomotiv pazarının 1,5 milyon adetlere çıkaracak bir hazırlık yaptıklarını da söyleyen OSD Başkanı Yenigün, konuyla ilgili şu bilgileri verdi:

“Türkiye’de otomotiv endüstrisini geliştireceksek, yeni yatırım alacaksak, pazar da olmalı. Bu çıkış noktasından hareketle, pazarın gelişmesi lazım. Pazar niye gelişmiyor diye bakıldığında, bilinmezlerle dolu bir durum söz konusu değil. Açık ve net bir tablo var. Neyi değiştirmemiz lazım ki Türkiye’deki pazar yükselsin. Bu konuyu konuşmaya başladığımızda henüz kriz yoktu. Biz 1 milyonu, 1,5 milyona nasıl çekeriz onu konuşuyorduk. Türkiye’de 2015, 2016, 2017 yıllarında her yıl 1 milyon araç satıldıysa; ekonomi büyümeye devam ederken otomotiv ekosistemi her yıl yüzde 5 oranında geri gidiyordur. Nasıl büyüteceğiz? En basiti kişi başına düşen araç sayısı.

Doğu Avrupa, Avrupa ve ABD olarak baktığınızda Türkiye en düşük olanı. En son 166 gibi bir rakam vardı. Son 1,5 yılda alımlarını erteledi Türkiye’de tüketici. Nasıl olacak da bu 166 rakamı, 250 yaparıza bakmak lazım. Bunun için de 1,5 milyonluk pazar lazım. Türkiye birtakım stratejiler açıkladı. İhracat, otomotiv gibi… Bunların bütünsel bir bakış açısı ile hazırlanıp yönetilmesi gerekiyor.

ÖTV ile ilgili bir çalışma yapmıştık. ÖTV’yi yüzde 10 azaltırsan satışlar belirli bir yüzde de artar gibi.. Cevap bu mu, bence değil. İşi sadece ÖTV’ye bağlarsak, yani devlet daha az vergi alsın, biz de daha fazla araç satalım. Bu sürdürülebilir bir şey değil. Kendimi devletin yerine koyuyorum, diyorum ki otomotiv sektöründe devlet 100 lira vergi topluyorken niye 80 lira toplasın. Tam tersine madem yüzde 50 oranında satış artırmak isteyen bir sektör var karşında. Devlet de böyle bakıyor olaya. Ne yapacağız? Bir araya gelip çalışmak lazım.

Geçen yıl maliye bakanlığını ziyaret ettik. Yanımızda ODD ve TAYSAD da vardı. Ekim ayında. Bu mesajı verdik: Türkiye’de potansiyel var. Bütün enerjimizi 1 milyonu yakalayalım diye harcarsak, günün sonunda başlangıç noktasına geri döneriz. Bu bir başarı mı? Asla değil. Benim 2 milyonluk kapasitem var. Boş duruyor. Bu yüzden bütün imkanlarımızı seferber edelim dedik.

Dünyadan bir danışman firmayı da aramıza alalım. Devlet olarak siz de gelin. Tedarikçiler, distribütörler, sanayiciler, danışman ve devlet bir araya gelelim bu 1,5 milyon nasıl olacak ve bugünden daha fazla vergi alacak…Karşı taraftan çok olumlu cevap aldık, OSD olarak kararı beklemeden çalışmalara başladık. En kısa zamanda sizlerle paylaşmayı umuyoruz. Türkiye de çok büyük bir ekosistem var ve biz bu ekosistemi daha da büyütecek ne yapabiliriz, dışarıdan gelen yatırımcıya cazip ortam yaratabiliriz, buna bakıyoruz.”