DRD Filo yönetimi borç yapılandırma sonrası ilk kez konuştu

Yazar Halil Okşit Son güncelleme 6 Ocak 2020

Türkiye ekonomisinin son yıllarda içinden geçtiği süreçte filo şirketlerinin bir kısmı da zarar görmüştü. Özellikle 2018 yılı ağustos ayında yaşanan yüksek seviyeli oynaklık, DRD Filo Kiralama şirketini bir anda bankalarla karşı karşıya bırakmıştı.

Nakit sıkıntısı içine düşen şirket, ikinci elde sattığı 600 aracın teminatlarının çözülmemesi ile kilitlenmişti. Daha sonra sıkıntılı bir sürece giren DRD Filo, 42 yerli ve yabancı finans kuruluşu ile 500 milyon euroya yakın borç yapılandırma operasyonunu geçtiğimiz yaz aylarında tamamladı. Borç yapılandırma sonrası ilk kez gazetecilerle buluşan DRD yönetimi, yaşadıkları süreci anlattılar.

Aradan bir yıldan fazla bir zaman geçti. DRD Filo Kiralama şirketi; yeni operasyonu olan ikinci el araç kiralama çıkışıyla ikinci baharını yaşamaya başladı. Ama biz onların son 17 ayda neler yaşadığının perde arkasını aralayalım:

Ağustos ortasındaki Rahip Krizi yüzünden hızla yükselen dövize nakit sıkıntısıyla yakalanan şirket, bankaların teminat kaygısıyla hareketlerine maruz kaldı. Ağustos 2018 tarihine euro 5.75 TL olarak girilmişti, 13 Ağustosta euro 8 TL’ye yükseldi. Bankalar ve bankacılık sistemi alarma geçti. Teminatlar sorunu çıktı. Borçların teminatı olan ikinci el araçlar değer yitirmişti. Araba satışları dibe inmiş, halk dolar ve euroya koşuyordu. Faizler 30 puanların üzerine tırmanmıştı.

Bankalar ek teminat peşine düştüler. DRD yönetimi sürecin geçici olduğunu; ikinci el araç fiyatlarının bir süre sonra dengeleneceğini savunur ama pek itibar edilmez bu görüşe.

600 kullanılmış araç satılır ama araçlarda rehin vardır

Bankalara borçlarını ödemek için 600 civarında kullanılmış otomobili satışa çıkaran şirket; bunları elden çıkardı ama bankaların satışa izin vermemesi sorunu çözülmeyince; satın alanlar kapıya dayandı. Oto galericiler kapıdaydı. Parayı vermiş, araç almış ama bankanın teminatları çözmemesi yüzünden, devirleri alamıyorlardı.

Sıkıntılar başlar, kullanıcıların altındaki otomobiller bloke edilerler. DRD’den kullanılmış otomobil satın alanlar, paralarını geri isterler.

DRD yönetimi bankalarla masaya oturur. Satış sınırlamalarının kaldırılmasını isterler. İkna toplantıları sonucu 600 aracın üzerindeki rehinler kaldırılır. Ama bankalar araç teminatından vazgeçmek istemez. 600 araç için kabul ettiklerini bundan sonraki satışlar için yapmayacaklarını belirtirler.

Bunun üzerine DRD Yönetimi kriz öncesinde proje olarak görüştükleri 2. el kiralama operasyonunu adeta tek çözüm olarak öne çıkarırlar. Bankalara ikinci el araç kiralama işini götürürler, kabul edilir. Araçlar bankalara hacizlidir ama kiralama operasyonunu DRD yürütmeye başlar.

32 bin araçlı DRD

DRD, o dönem Türkiye’nin en büyük ikinci veya üçüncü filosuna sahiptir. Araç sayısı 32 bindir. Yeni araç alımı için kaynak sıkıntısı içindedir. Kiralama sözleşmelerinden dönen araçlarının bakımını yapıp, yeniden kiralama yöntemini işletmeye açar.

Bankalarla başlayan borç yapılandırması ile 500 milyon euroya yakın borç ve faizleri ödenmeye devam eder. Elindeki bir kaç gayrimenkulü de satan şirket, bunları da ödemelerinde kullanır.

Aynı dönemde yabancı ortaklı filo kiralama şirketleri sorun yaşamazlar. Kimisinin yurtdışında bankası vardır, ya da kimisi bankaların şirketidir zaten. (Leaseplan, TEB Arval vb.) Yine aynı dönemde bankaların filo kiralama operasyonları öne çıkar.

Böylesi bir ortamda dövizdeki dalga boyunun yüksekliği, yüksek faizler derken DRD ikinci el kiralama operasyonu için kolları sıvar. 11.400 adet kullanılmış araba filosunu kiraya verir. Bu arada az da olsa yeni araç alımı ve kiralaması yapar. 600 yeni araç satın alıp, kiraya verir.

Bu arada 350 kişiye ulaşan çalışan sayısı yüzde 40 azalır. İşten ayrılanlara iyi “paket” verilir kimse şirketi mahkemeye vermez. Genel müdürle de yollar ayrılır. 2019 yılı başında yeni bir İcra Kurulu oluşturulur.

Başında Aytekin Yıldırıcı’nın olduğu, Ticari Operasyonlar Direktörü Özgür Kara ile CFO Fatih Kazdal’dan oluşan İcra Kuruluna patron Özkan Derindere de katılır. Dörtlünün yeni yönetimi ile mayıs son haziran başı gibi 35 banka ile borç yapılandırma operasyonu imzalanır.

Şu anda şirketin 28 bin kiralık aracı yollarda dolaşıyor. 8500 müşterisi var. Müşteri başına ortalama araç sayısı 3.2. Ayda 35 milyon TL ciro yapıyor. Bunların halen üçte ikisi euro anlaşmalardan kalanlar.

DRD Ticari Operasyonlar Direktörü Özgür Kara, otomotiv sektörü ve uzun dönem araç kiralama sektörünün yaşanan krizden ciddi şekilde etkilendiğini söyledi. Özgür Kara 2018 yılı Haziran ayında kiralama sektörünün yakaladığı 364 bin araçlık parkın; 2019 Eylül sonu itibarı ile 280 bin araca indiğini; hatta yıl sonu kapanışının 250 bin araç seviyelere gerileyeceğinin ön görüldüğünü söyledi.

Özgür Kara ayrıca şu bilgileri verdi: “Bir şirketin en önemli asetinin güven ve şeffaflık olduğunu kanıtladık. 2019 yılını 11 bin 500 ikinci el araç kiralayarak kapatmış olacağız”.

DRD araç kiralamanın 2020 beklentisi:

Özgür Kara önümüzdeki yıla yönelik öngörülerini de aktardı: “Ekonomik açıdan daha iyi bir 2020 yılı öngörüyoruz. Sektörümüzün de yüzde 10’lar seviyelerinde bir büyüme yakalayacağını bekliyoruz ancak bunun için finansal kaynaklara erişimin bugünlerde olduğu gibi aynen devam etmesi gerekiyor. Sektörümüzün bugünkü 280 bin seviyelerinden 1 milyon seviyelerine gelebilmesi için uzun dönem bireysel kiralamanın kritik rol oynayacağını düşünüyoruz. Bu noktada OneCar markamızın sahip olduğu bilgi, birikim ve deneyimlerle gelecekte çok önemli bir oyuncu olacağını öngörüyoruz. Son bir yıl içinde yaşadığımız süreçler gösterdi ki; şeffaflık ve bunun sonucu olarak bize duyulan güven kurumumuzun en önemli varlığıdır.”