Satrançtan pek anlamam… Bu yüzden uluslararası arenada ticarette art arda yapılan hamleleri bir satranç terimiyle tanımlayabilmek mümkün mü, bilemiyorum.
Pek sanmıyorum…
Olup biten, olsa olsa kahvehane tarzı pişpirik olabilir bence.
Hiç de ciddi bir görünüm vermiyor çünkü.
ABD tarafında ‘Güçlüyüm, o halde yaparım’ tavrı aşikar…
Diğer taraflar ‘Sen yaparsan ben de yaparım’ diyor.
Kim galip çıkacak bu hengameden belli değil.
Kim galip çıkarsa çıksın, kaybedenin ‘Sen yenmiş olabilirsin ama ben haklıyım’ argümanı da yok ortada.
Öylesine bir kördöğüşü…
Böylesine toz duman altında satranç hamleleri gibi adım atmak zorunda kalanlar ise otomotiv firmaları oluyor.
Hem de yatırım gibi kılı kırk yararak alınacak kararları çok hızlıca alarak…
ABD Başkanı Trump’ın, seçim kampanyası sırasında ve sonrasındaki ekonomik söylemleri çok konuşulmuştu. Söylemlerin merkezinde de otomotiv ve Meksika’ya yapılan yatırımlar vardı. Trump’un başkanlığını ilk yılında bu söylemler işe yaradı ve bir kısmı Meksika yönünde olan yatırımların yönü ABD’ye döndü. ABD’li otomotivcilerin yanı sıra Alman, Japon, Güney Kore ve İsveçli markaların ülkede hayata geçirdiği yatırım tutarı 10 milyar dolara yaklaştı.
Sonraki aylarda malum ticaret savaşları başladı.
Otomotivde ABD, Çin’e yüzde 25 gümrük vergisi koydu. Çin misilleme yaparak ABD’den gelen araçlar için gümrük vergisini yüzde 40 yaptı. Trump, Avrupa Birliği’ni de ticari açıdan tehdit etmeye devam ediyor.
Bu durumda da otomotiv firmalarının yatırım ajandalarında en fazla değişen kısım ise yatırımların yapılacağı yerler oluyor.
İşin ironisi, 2017 yılında ABD’ye çekilen yatırımların, özellikle de Avrupa kökenli markaların yatırımlarının yön değiştirmeye başlaması… Henüz iptal edilen yatırım yok ama ufak ufak yatırımlar kaydırılmaya başladı bile.
Özellikle ABD’deki yatırımlarıyla özellikle ABD iç pazarının yanı sıra Çin’e ihracat yapmayı hedefleyen markalar yavaş yavaş sepetteki yumurtaları başka sepetlere dağıtmaya başladı.
Ticaret savaşları otomotivcileri ‘en yavaş karar alıcı’ unvanından ‘en hızlı’ya çevirecek bu gidişle.
BMW’den yeni yatırım kararları
BMW geçen yıl Güney Caroline’da 600 milyon dolarlık yatırım başlatmıştı. Marka şimdi de 20 yıldan sonra ilk kez Avrupa’da yatırım yapacağını açıkladı. BMW’nin Macaristan’daki yeni fabrikası 1 milyar Euro yatırımla kurulacak ve yılda 150.000 otomobil üretim kapasitesine sahip olacak. Henüz bu fabrikada üretilecek modeller açıklanmadı ama BMW’nin ABD’de ürettiği SUV modellerinin bir kısmının bu fabrikaya kaydırılması söz konusu.
İşin bu kısmı artık Türkiye pazarını da ilgilendiriyor.
ABD’ye konan yüzde 120’lik gümrük vergisi, fabrikanın seri üretime geçeceği 2019 yılında da devam ederse, ABD yerine Macaristan’dan gelen SUV’lar ciddi bir fiyat avantajına kavuşmuş olacak.
Ayrıca BMW, ABD’de ürettiği X5 modelinin bir bölümünü Tayland fabrikasına taşıma kararı aldı. Markanın CEO’su Harald Krueger’in “Avrupa’daki hareketliliğimizi güçlendireceğiz ve dünya üretimimizle, Asya, Amerika ve Avrupa üretimi arasındaki dengeyi kuracağız” şeklindeki sözleri ticari savaşların firmalar açısından başdöndürücülüğünü özetliyor adeta.
Daha önceki bir yazımda da dile getirmiştim:
Birçok otomotiv şirketi yılda yaklaşık 25 milyon adetle dünyanın en fazla araç satılan ülkesi unvanına sahip olan Çin’e, ABD üzerinden ihracat yapıyor.
2017 yılında Çin, ABD’den 280 bin araç ithal ederken, Amerika, Japonya’dan sonra Çin’in ikinci büyük araç tedarikçisi.
BMW 2018 yılında BMW, Çin’e ABD’de üretilen 89 bin otomobilini, Mercedes de ağırlıklı SUV olmak üzere 65 bin aracını ihraç etmeyi planlıyordu. BMW, Spartanburg fabrikasında ürettiği X3, X4, X5 et X6 ve yakında bu modellere katılacak olan X7 modellerini; Mercedes de Alabama’daki Tuscaloosa fabrikasında ürettiği GLE, GLE Coupé ve GLS modellerini Çin’e ihraç ediyor.
Yapılan hesaplamalara göre, yüzde 25 gümrük vergisi BMW’ye 788 milyon Euro, Daimler’e 625 milyon Euro kaybettirecek. Bu aynı zamanda ABD’nin ülke bazında Çin’e ihracat yapması anlamına geliyor.
Volvo da Avrupa’ya döndü
BMW’nin yanı sıra İsveç kökenli Volvo da Amerikan pazarı için üretilen ve en çok satılan SUV modeli XC60’ta yeni vergilerden kaçabilmek için Avrupa’da üretim yapacağını açıkladı. Volvo, geçen yıl ABD’de Güney Caroline’da 500 milyon dolarlık yatırıma başlamıştı.
ABD’li Ford da özellikle SUV/Crossover segmentinde Avrupa’daki satışlarını artırmak için yeniden yapılanma çalışmaları başlatmış durumda.
Böyle böyle Trump, topladığı otomotiv yatırımlarını yavaş yavaş dağıtacak gibi görünüyor.
