İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkışını ifade eden Brexit, Avrupa’nın politika ve ekonomi gündeminde açtığı yeri doldurmaya devam ediyor.
Son aylarda tartışmaların ibresi doğal olarak ekonomiden yana çok daha fazla ağırlık kazandı. Ve yine doğal olarak da en fazla tartışanlar da otomotiv endüstrisinden. Çünkü otomotivin sosyoekonomik kapsama alanı, zincirleme etkisi diğer birçok sektörden çok daha fazla… Karşılıklı ithalat ve ihracatın en karmaşık olduğu sektör de diyebiliriz.
Herkes aldığına satıyor, sattığından alıyor…
Saat işliyor, geri sayım sürüyor
29 Mart 2019 tarihine de çok fazla zaman kalmadı…
Bu tarihten itibaren İngiltere, AB’den resmen ayrılmış olacak. Görünen o ki, bu ayrılışın formatı ‘Hard Brexit’ olacak. Yani İngiltere ve AB arasında ticari ve endüstriyel ilişkileri kolaylaştıracak -bizim gümrük birliği anlaşması gibi mesela-hiçbir özel anlaşma olmayacak. İngiltere, ‘Anlaşmasız Brexit’ ile AB dışındaki diğer ülkeler gibi ‘üçüncü bir ülke’ konumuma geçecek. Otomotive ilk etaptaki olumsuz etkisi ise yüzde 10’luk gümrük vergisi olacak.
Yüzde 10, bizim gibi, rakamların kısa zaman dilimlerinde geniş bir bantta yukarı aşağı oynadığı ülkeler için çok fazla görünmeyebilir. Ancak belli bir fiyat ve maliyet istikrarına alışan ülkeler için aylarca, yıllarca konuşma konusu olacak nitelikte.
29 Mart 2019’dan sonra da epey uzun yıllar konuşulacak bu konu…
Avrupa’nın en önemli 15 otomotiv üreticisini temsil eden meslek örgütü ACEA, kısa bir süre
önce otomotiv üreticileri için Hard Brexit alarmı vermiş, özel anlaşmasız bir Brexit’in yaratacağı ekonomik riskler konusunda uyararak, “Avrupa Birliği ülkelerinden her gün araç, motor ve yedek parça yüklü 1.100 kamyonun Manş’ı geçtiğine” dikkat çekmişti.
Artan gümrük maliyetleriyle önemli lojistik vs birçok başka sorun da ortaya çıkacak. Ortaya çıkan maliyetin bir kısmı üreticiler tarafından karşılansa da tüketiciye yansıması kaçınılmaz olacak.
Sonuç olarak ‘Anlaşmasız Brexit’in özellikle Manş’ın öbür yanında otomotiv endüstrisinde ‘felaket’ sonuçları olacak…
‘Felaket’ benim seçtiğim bir kelime değil. Felaket olarak niteleyen bizzat Avrupa ekonomi çevreleri. Son haftalarda Avrupa’da basında yer alan hemen hemen tüm yorumlarda, demeçlerde otomotivde Brexit sonrası için ‘felaket’ kelimesine bolca yer veriliyor.
‘Felaket olacak mı, olmayacak mı’ anlamak için çok da fazla beklemeye gerek kalmayacaktır.
Sadece İngiltere için değil, diğer Avrupa ülkeleri için de…
Sigorta şirketi Euler Hermes’e göre özel anlaşmasız bir Brexit’ten en fazla zararı Almanlar görecek. 2019 yılından itibaren Almanya’nın İngiltere’ye otomotiv ihracatında yılda 8 milyar Euro düşüş olacak. Hollanda’nın zararı ise 4 milyar Euro olacak. Fransa’nın ve Belçika’nın 3 milyar Euro azalacak.
İngiltere’nin yarısı AB ülkelerine olmak üzere yıllık 50 milyar dolar otomotiv ihracatı bulunurken, yan sanayi dahil 100 milyar dolara yakın ithalat yapıyor.
Ford, PSA, Nissan, Toyota, Honda, BMW, JLR başta olmak üzere otomotivciler de uzun süredir endişelerini açıkça dile getiriyor, ülkedeki yatırım planlarını yeniden gözden geçireceklerini söylüyor.
Hemen hepsi geçen ay Paris Otomobil Fuarı’nda bu konuda açıklamalar yaptı.
İngiltere’den kaçabilecek otomotiv yatırımları için de senaryolar çoktandır yazılıyor. Senaryolar hayata geçer veya geçmez ama eller ovuşturulmaya başladı bile.
Örneğin Fransa, Toyota’nın Yaris’in yanına -bir dönem Türkiye’de üretilen- Auris’i de yeni adıyla Corolla HB’in de eklenmesi için çalışmaya başladı. Toyota’nın Fransa’daki Onnaing fabrikasına 400 milyon Euro’luk yatırım yapmaya hazırlandığı açıklanmıştı.
İngiltere’den kaçabilecek yatırımların çoğunun kapsamı -bugünkü sıkıntıların kısa sürede aşılacağını varsayarsak-Türkiye’deki yatırım iklimine ve pazar koşullarına çok uygun…
Uygun da…
Brexit’ten önce son çıkıştayız.
İngiltere’den kaçan bizim buralarda yakalanır mı?
Keşke biraz fırsatçı olup, fırsatları kovalayabilsek.
Ancak şu aşamada iyimser olmak için pek de sebep görünmüyor.
Maalesef…
