Geçtiğimiz hafta tanıtılan yerli otomobil Türkiye’nin Otomobili tamamen elektrikli olacak. TOGG şirket sermayesinin oluşması, yatırım yapılarak fabrikanın kurulmasını müteakip 2022 yılı ikinci yarısında üretimin başlaması bekleniyor. Peki yerli otomobilin dahil olacağı bu yeni lig yani elektrikli otomobiller dünyasında neler oluyor? Tesla’dan Mercedes’e üreticiler 2019 yılında ne kadar elektrikli araç sattılar? Yola çıkan elektrikli otomobil sayısı nedir? İşte Jato raporlarından ortaya çıkan elektrikli otomobil ligi son analizi…
Son 10 yılda hızla gelişen elektrikli otomobiller sınıfında daha önce ana taşıyıcı rolde olan hibrit motorlar şimdi saf elektrikli motorlara daha fazla alan açmaya başladı. 2011 yılından geçen yıla kadar petrol dışındaki motorların yaklaşık 5 kat arttığını 1,13 milyon adetten 5,11 milyon adetlere ulaşıldığını gösteriyor. ABD, Çin ve Avrupa bu alanda lider konumda; Sadece bu yılın Ocak ve Ekim ayları arasında 4.89 milyon hibrit ve elektrikli araç satışı gerçekleşti. Bu da geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20 büyüme demek. Bu rakamın ise 1.2 milyonu saf elektrikli modellerden oluştu.
Üretileceği açıklanan yerli otomobil modellerinin tamamı elektrikli olacak. Bu haliyle TOGG Tesla gibi üretimi yüzde 100 elektrikli olan bir üretici olacak. Tabi, VW, Mercedes, Honda ve daha birçok üretici birkaç yıl içinde üretimde ağırlığı (en azından Avrupa için) elektrikli modellere ayırmış olacak. Ekim ayı sonunda dünya otomobil satışlarında elektrikli otomobil oranı (hibrit modellerle birlikte) yüzde 7,2 oranına ulaştı.
Elektrikli motora sahip modellerin üreticilerin genel üretimleri içindeki payları da aşağıdaki grafikte yer aldığı gibi, giderek artmakta. Her ne kadar otomobil üreticileri birkaç yıl sonrası için çok iddialı hedefler koysa da en büyük 18 üreticinin küresel satışlarında elektrikli modellerin oranı henüz yüzde 10’un altında. Küresel elektrikli araç satışlarının yüzde 5’ini Tesla’nın başta olduğu, ikisi Çinli, bir Hintli ve bir Japon’un yer aldığı 5 üretici karşılıyor.
SUV elektriklinin en hızlı büyüme alanı
Elektrikli araçlar dünyasındaki büyüme alanlarının başında SUV modelleri geliyor. Dünya genelinde bütün motor tiplerinde SUV modellerin oranı son 4-5 yılda, yüzde 21’den yüzde 35’lerin üzerine çıkmış durumda. ABD’de SUV modellerin oranı yüzde 45 düzeyinde. Aslında elektrikli motor teknolojisi üreticilerin özellikle SUV modeller gibi daha ağır araçlarda kurtarıcısı rolü de var. Emisyon standartlarının karşılanmasında, ağır karoserin taşınmasında elektrikli motorlar çok işe yarayacak gibi.
Halihazırda dünya çapında 400 civarında SUV modeli var; bunun yaklaşık 100 kadarı elektrikli motorlara sahip. Hibrit, plug in hybrid de buna dahil. Yine aşağıdaki tabloda yer aldığı gibi tam elektrikli motorlarda (BEV) SUV modellerin payı kısa sürede yüzde 1’den yüzde 20’lere çıkarken; hibrit (HEV) motorlarda SUV modellerin payı yüzde 25. Plug in hybrid (PHEV) motorlarda SUV oranı yüzde 41!in üzerine çıkarak emisyon düşürücü rolünü ortaya koyuyor; Çünkü bu teknolojide yakıt tüketimlerinin çok azalmasından çok üreticilerin emisyon hedeflerini yakalama daha öne çıkıyor.
Fiyatlar sözkonusu olduğunda ise elektrikli araçların ortalama ABD’deki fiyatı 30-40 bin dolar aralığında yoğunlaşırken Avrupa’da 50 bin Euro’nun üzerinde bir pozisyon sözkonusu. Üretilmesi planlanan yerli otomobil elektrikli SUV, yerli elektrikli sedan ve diğer elektrikli modeller Türkiye iç pazarında hangi fiyat aralığına odaklanacak? Ve tabi ihracat pazarlarında bugün için belirlenen bu fiyat hedeflerinde konum alabilecek mi?
Çin’de elektrikli fiyatı düşerken Avrupa ve ABD’de arttı
Elektrifikasyona geçişte en endişe verici durum; dünyada fiyatların beklendiği gibi düşmemesi. Çin son yıllarda saf elektrikli otomobilleri daha uygun fiyatlı olarak pazara sunabilen tek pazar. Bunun da nedeni elektrikli otomobildeki temel girdi olan bataryaların üretimi konusundaki neredeyse tekel olabilecek düzeydeki avantajı. Çin’de 2011 yılında 1 birim fiyata üretilebilen (BEV) tam elektrikli otomobiller şimdi 0,52 birime üretilebiliyor. Avrupa ve ABD’de ise durum tam tersi; 2011 yılında 1 birim fiyatla satılan bir elektrikli otomobilin fiyatı bugün Avrupa’da 1,42 birime, ABD’de 1,55 birime çıkmış durumda.
Örnek olarak; Fransa’da Renault Zoe’nin fiyatı 22.500 eurodan -menzil süresindeki iyileşmelere paralel- 2019’da 26.580 euro’ya yükseldi. Almanya’da VW e-Golf ve İngiltere’de Nissan Leaf için de benzer durum oluştu. ABD’de Nissan Leaf SL, 2011 yılında 33.720 dolara, 2017 yılında 36.790 $ dolara satışa sunuldu. 147 bg’lik ikinci nesil 36.250 dolara yola çıkıyor.
