Taşıt kredisi rakamları yüzde 25,3 geriledi
2019’un ilk yarısında taşıt kredisi hacmi 2018 sonuna göre yüzde 10,8 oranında azaldı. Haziran sonu itibarıyla toplam taşıt kedilerinde yüzde 25,3 gerileme görülüyor. Yıllık bazda bireysel taşıt kredilerinde yüzde 15,7, ticari taşıt kredisi rakamlarında ise yüzde 29,2 küçülme kaydedildi.
Vergi indirimleri satışların düşme hızını azaltıcı rol oynasa da tek başına tüm piyasayı ayağa kaldırabilecek kadar etki yaratamıyor. Satışlardaki düşmenin sebepleri, kur kaynaklı fiyat artışı, gerileyen güven endeksleri, ekonomik yaşamdaki durgunluk ve satın alma gücünün azalması olarak sıralanıyor.
Dizel araç satışı daraldı
2019’un ilk yarısında üretimde daha yavaş bir daralma yaşandı. Dış pazardaki daralmanın iç pazara kıyasla daha sınırlı kalmasıyla, 2019 Ocak-Haziran’da 2018’in aynı dönemine göre, otomobil üretimi yüzde 11,6, toplam otomotiv üretimi yüzde 12,8 küçüldü.
İlk yarıda hibrit araç satışları geçen yılki satışların iki katını geçse de en çok daralma dizel araç satışlarında meydana geldi. Yurt dışına satışlar ise adet bazında 2019’un ilk yarısında toplam otomotiv pazarında yüzde 7,5, otomobil pazarında ise yüzde 9 azaldı.
Otomotiv tedarik sanayi ihracatı ise aynı dönemde yüzde 6,5 daralarak 5,4 milyar dolar olurken aynı dönemde satışlardaki zayıflıkla uyumlu olarak otomobil ithalatında yüzde 51,9, toplam otomotiv ithalatında ise 52,0 daralma meydana geldi.
İkinci el pazarı hareketlenecek
Vergi indirimlerinin sona ermesinin etkileri, yılın ikinci yarısında ikinci el piyasasında görülecek. İkinci ele getirilen ekspertiz uygulamasının da devreye girmesinin ardından piyasanın hareketlenmesi bekleniyor.
2017 yılındaki hızlı büyümenin ardından 2018 yılında bir miktar daralan dünya otomotiv pazarı, 2019 ilk yarıyı da zayıf tamamladı. Küresel ekonomideki ivme kaybı ve finansal piyasalardaki dalgalanmalar kısa vadede görünümü etkilemeye devam ediyor.
Dünya otomotiv pazarı yüzde 0,1’lik sınırlı bir büyüme kaydederken yurt içinde 2018 yılında yüzde 35 daralan otomobil ve hafif ticari araç (HTA) pazarı, 2019 ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 44,8 küçüldü. Ocak-Haziran döneminde Türkiye’de otomobil satışları 2018’in aynı dönemine göre yüzde 43,3 gerileyerek 156 bin 378 oldu.
Vergi indiriminin son ayı olan Haziran’da binek otomobil satışları geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13, HTA satışları da yüzde 32 azaldı. Satışların vergi indirimlerinin sona erdiği temmuz ayında dip seviyeye ulaştığı bildirilirken, düşüşün devam etmesi yönünde güçlü bir kanaat bulunuyor. Otomotiv sektörünün yılı 400 bin adetlik satış rakamının altında tamamlayacağına dair tahminler yapılıyor.
Rapor, bir yıl öncesine kadar rekorlar kıran sektörün iki yıllık bir aradan sonra düzlüğe çıkacağını öngörüyor. KPMG Türkiye Endüstriyel Üretim ve Otomotiv Sektör Lideri Hakan Ölekli, “Türkiye pazar vergi indirimleri sayesinde yüzde 60’lık daralmanın eşiğinden döndü. Türkiye ihracatının başta gelen sektörü otomotiv, küresel gelişmelerden kaynaklı bir yapısal dönüşüm sürecinden geçiyor, bu süreç devam da edecek. Yurt içindeki ekonomik olaylar bu süreci destekleyemediği için sektörün kısa vadede karşı karşıya olduğu tehditler ve zayıflıkları öne çıkıyor. Sektördeki beklenti, yaşanan sürecin iki yıl kadar süreceğine ilişkin. 2001 ve 2009 kriz dönemlerindeki deneyimlerden yola çıkılarak ortaya konan bu beklenti ile iki yıllık periyodun ardından iç pazar dinamiklerinin yerine oturacağı, satışların yükseleceği ve ihracatta yüksek performans rakamlarının devreye gireceği tahmin ediliyor” dedi.
Dünyadaki belirsizliğede de dikkat çeken Ölekli, “Küresel negatif büyüme, AB’de büyümedeki gerileme, ABD-Çin ticaret anlaşmazlığı ve Brexit’in ortaya çıkardığı global riskler bu sektörde de endişe yaratıyor. Avrupa, Türkiye’nin diğer tüm sektörleri gibi otomotiv sektörü açısından da en önemli ihracat üssü. Özellikle İngiltere ve İtalya pazarları başta olmak üzere Avrupa pazarındaki gelişmelerin çok yakından izlenmesi gerekiyor” diye konuştu.
