Uluslararası Motorlu Taşıt Üreticileri Birliği’nin (OICA) araştırmasına göre, otomotiv eğer bir ülke olsaydı: Dünyanın 6. büyük ekonomisi olacaktı. Bu hesap 2017 verileriyle bir yılda üretilen brüt katma değer (1,9 trilyon dolar) üzerinden yapılmış.
Dünya otomotiv sektöründe son 10 yılda üretim Avrupa ve ABD’den Asya’ya kaydı. 2007 krizi öncesinde otomotivdeki üretim payı yüzde 26,1 olan Amerika’nın payı 2017’ye gelindiğinde yüzde 21,2’ye, Avrupa’nınki ise yüzde 31,2’den yüzde 22,28’e geriledi. Asya’nın payı ise 10 yıllık dönemde yüzde 41,9’dan yüzde 55’e çıktı.
Türk otomotiv sanayi, son dönemdeki küresel eğilimlerden olumsuz etkileniyor. Yerel üretim, 2018’de küresel talepteki yavaşlama ve yurtiçi talepteki daralma nedeniyle yüzde 10,2 küçüldü.
2018 genelinde yaşanan kur ve faizlerdeki hızlı yükselişler, yurtiçi yerleşiklerin dövizle yaptıkları kiralama sözleşmelerine getirilen kısıtlama ile toplam otomotiv piyasasında yüzde 35’lik daralma yaşandı. Küçülme ithal otomotivde yüzde 36,4’ü bulurken, yerli üretimde yüzde 32,6 olarak gerçekleşti.
Otomobil satışları 2018’de yüzde 32,7 daraldı. Bu daralma ithal otomobilde yüzde 36,2, yerli otomobilde ise yüzde 24,6 olarak gerçekleşti.
2018 Kasım itibariyle Türkiye’de ikinci elde yılbaşından bu yana 2017’nin aynı dönemine göre yüzde 4,8 artışla 7,1 milyon araç el değiştirdi.
Vergi avantajlarının rüzgarı ile 2018’in son aylarında sıfır araca ilgi artarken, bu durum ikinci el araç talebini de etkiledi.
2019’da vergi avantajlarının devam etmesiyle ikinci ele yönelik olumsuz etkinin sürebileceği öngörülüyor.
2018’deki zayıf performans ile araç parkındaki artış yavaşladı. 2018 itibariyle Türkiye’de 22 milyon 850 bin adet araç bulunurken, bunun yüzde 54,2’si otomobilden oluşuyor.
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) verilerine göre Türk otomotiv sektörü ihracatında 2018’de yüzde 1’lik daralma yaşanırken, ithalat yüzde 36,4 azaldı.
Üretimde ilk 5 firma değişmese de ihracat yapan firmalar devamlı değişiyor. 2018’de Ford Otosan 328 bin 502 araçla en çok ihracat yapan firma oldu. Bunu Oyak Renault ve Tofaş izlerken, ilk 5 firma toplam otomotiv ihracatının yüzde 96’sını gerçekleştirdi.
2018’de otomobil üretiminde en büyük pay önceki yıllarda olduğu gibi Oyak Renault’da olurken, toplam otomotiv üretiminde sektör liderliği ticari araçlardaki üstünlüğü nedeniyle Ford Otosan’a geçti. Bunu Oyak Renault ve 2017’nin lideri TOFAŞ izlerken, Toyota ve Hyundai Assan da sıralamada yer aldı.
Ford Otosan , VW Transporter üretimi örnek oldu
Bu noktada Ford ve VW işbirlikleri son dönemin en önemli sinerjisi olarak öne çıkıyor. 2018 yılı sonunda açıklanan işbirliğiyle Ford ile Volkswagen’in elektrikli ve otonom araçlarını birbirlerinin fabrikalarında üretecek. VW Crafter ve Transporter modellerinin üretimini Ford Otosan’ın Transit ve Custom üretimini gerçekleştirdiği Gölcük fabrikasında yapacak. Bu kararlar hem sektör dinamikleri hem de gelecek işbirlikleri açısından dikkat çekici ortaklıklar.
Vergi indirimi yapılmalı
KPMG Türkiye Endüstriyel Üretim ve Otomotiv Sektör Lideri Hakan Ölekli, 2019’un otomotiv sektörü açısından son derece zorlu geçeceğini belirtti. Ölekli, “Üreticiler, teşvik ve destekleyici enstrümanların devamının zorunluluğuna işaret ediyor. 2018’in son döneminde gerçekleşen vergi indiriminin yarattığı performans dikkat çekiciydi” diye konuştu.
